PŁATNIK KONTROLOWANY

W toku kontroli ZUS inspektor prawdopodobnie będzie chciał kogoś przesłuchać. Najczęściej będą to Twoi pracownicy – byli lub obecni. ZUS powinien Ciebie – jako płatnika – zawiadomić o tym fakcie. W pouczeniu znajdzie się informacja, że masz prawo uczestniczyć w tej czynności. Z mojego doświadczenia wynika, że zwłaszcza na początku kontroli, wielu płatników bagatelizuje wezwania na przesłuchania. Uważają, że nie ma sensu zawracać sobie nimi głowy. Udział w przesłuchaniu w ZUS jest niedoceniany.

Zeznania świadków są natomiast bardzo często wykorzystywane jako obciążające płatnika. Tu zaznaczam, że wcale nie musi być tak, że Twój pracownik przyszedł na przesłuchanie z zamiarem zeznania na Twoją niekorzyść. Często intencje są dobre, ale ostateczna treść protokołu przesłuchania wcale tego nie oddaje.

Dlaczego protokół przesłuchania może być niekorzystny?

Powodów takiego stanu rzeczy może być kilka. Wśród tych, które spotykam najczęściej, są:

– stres – pod wpływem często silnych emocji trudno zebrać myśli, przypomnieć sobie pewne fakty, a zwłaszcza precyzyjnie je przekazać,

– pytania zadawane w sposób bardzo ogólny – wielu inspektorów nie formułuje pytań precyzyjnie, co powoduje, że odpowiedzi świadków również bywają nieprecyzyjne,

– swoboda w notowaniu odpowiedzi przez inspektora kontroli – często jest tak, że inspektor wysłuchuje odpowiedzi świadka, czasem wchodzi z nim w dyskusję, a potem swoimi słowami opisuje odpowiedź świadka,

– jednostronność pytań – pytania zadaje tylko inspektor.

Te i wiele innych czynników powodują, że ostateczny kształt protokołu z przesłuchania świadka może być dla Ciebie niekorzystny.

Co mogę zrobić?

Większość ze wskazanych wyżej problemów możesz rozwiązać biorąc udział w przesłuchaniu w ZUS samemu lub wysyłając na nie pełnomocnika. Moim zdaniem najlepiej jest udzielić pełnomocnictwa do takiej czynności osobie, która posiada doświadczenie w przesłuchaniach. Najlepiej, gdy doświadczenie to pochodzi z przesłuchań w toku kontroli podatkowej lub kontroli ZUS. Jest to bowiem czynność dynamiczna, podczas której trzeba reagować szybko i celnie. Osobie bez doświadczenia będzie o to bardzo trudno.

Doświadczony pełnomocnik:

– może zmniejszyć stres świadka – świadek nie będzie sam na sam z inspektorem i będzie czuł, że w razie problemu może liczyć na wsparcie,

– może prostować lub wnosić zastrzeżenia do zadawanych pytań – najczęściej powoduje to ich doprecyzowanie przez inspektora,

– przypilnuje, aby treść zeznań świadka została maksymalnie precyzyjnie zapisana w protokole (bez pominięć, uogólnień i uproszczeń),

– będzie mógł zadać świadkowi pytania, co do których spodziewa się, że odpowiedzi mogą świadczyć na Twoją korzyść,

– w razie potrzeby poprosi o przerwę,

– zainterweniuje, gdy sposób, okoliczności lub miejsce przesłuchania będą nieodpowiednie,

– zareaguje w inny odpowiedni sposób, gdy będzie to konieczne.

Dostałem / dostałam wezwanie na przesłuchanie w ZUS. Czy mam się czego obawiać? Jak się do niego przygotować? Co mi grozi?

Ten wpis rozpoczyna serię publikacji na temat przesłuchań w toku kontroli prowadzonej przez ZUS. Zeznania bardzo często bywają jednymi z najważniejszych dowodów, na które powołuje się ZUS w protokole kontroli oraz ewentualnej późniejszej decyzji. Dlatego też ważne jest dobre przygotowanie do tej czynności.

Rola w kontroli ZUS

W toku kontroli ZUS możesz otrzymać wezwanie na przesłuchanie. W rezultacie będziesz przesłuchiwana / przesłuchiwany jako świadek, ubezpieczony albo płatnik składek. Wezwanie, które wysłał Ci ZUS najprawdopodobniej określa rolę, w której wystąpisz. Jeśli nie – nie widzę przeszkód by jeszcze przed przesłuchaniem tę kwestię ustalić. Jest to bardzo ważne z punktu widzenia Twoich praw, obowiązków, ale również potencjalnych konsekwencji związanych z przesłuchaniem.

Ustalenie swojej roli

W jaki sposób to zrobić? Jeśli Inspektor ZUS nie wskazał w wezwaniu charakteru, w jakim wzywa Cię na przesłuchanie, to najprawdopodobniej (najczęściej na końcu pisma) umieścił swoje dane kontaktowe (zazwyczaj numer telefonu). W praktyce Inspektorzy często proszą, aby telefonicznie potwierdzić swoje stawiennictwo. Jest to dobra okazja, by wprost zapytać Inspektora, w jakim charakterze będziesz przesłuchiwana / przesłuchiwany. Uważam, że Inspektor nie ma podstaw, aby odmówić Ci udzielenia takiej informacji.

Rola w przesłuchaniu a specyfika pytań ZUS

Przebieg przesłuchania i rodzaj pytań, których możesz się spodziewać zależy w głównej mierze od specyfiki Twojej sprawy. Możesz jednak spróbować generalnie założyć, że:

• jako płatnik najprawdopodobniej odpowiesz na pytania związane z Twoją firmą. Inspektor poprosi Cię np. o przybliżenie specyfiki zatrudnienia w Twoim przedsiębiorstwie, struktury organizacyjnej, zakresu obowiązków poszczególnych osób, zasad współpracy, historii poszczególnych zatrudnionych,  itp.,
• jako ubezpieczonego ZUS zapyta Cię o szczegóły Twojej relacji z pracodawcą. W rezultacie porozmawiasz z Inspektorem o swoich obowiązkach w firmie, zasadach wynagradzania, odpowiedzialności wynikającej z umowy, doświadczeniu zawodowym, wykształceniu lub sposobie spędzania czasu podczas zwolnienia,
• będąc świadkiem prawdopodobnie wypowiesz się na temat swoich spostrzeżeń dotyczących zdarzeń / sytuacji, które widziałeś / widziałaś lub o których słyszałaś / słyszałaś. Świadkowi zazwyczaj najtrudniej przewidzieć konkretne zagadnienia, które mogą być omawiane. Pomoc możesz jednak odnaleźć w wezwaniu, które może nieco przybliżać sprawę (dane płatnika, przedmiot i okres kontroli).

Przygotowanie

Ustaliłeś / ustaliłaś swoją rolę. Przypuszczasz, jakich pytań możesz się spodziewać. Teraz możesz przygotować się do przesłuchania. O tym, jak odpowiednio nastawić się na wizytę w ZUS przeczytasz w kolejnym wpisie, do którego Cię zapraszam.

P.S. Pamiętaj o zabraniu ze sobą dowodu osobistego.